Jakie produkty są bogate w żelazo, jaką funkcję pełni żelazo w organizmie?

Żelazo to jeden z istotnych składników mineralnych, który w naszym organizmie pełni bardzo ważną rolę. Jaką konkretnie? Co jest źródłem żelaza i jakie są skutki jego niedoboru oraz nadmiaru?

• Jakie funkcje pełni żelazo w organizmie?
• Jakie są normy dla żelaza?
• W jakich produktach znajduje się żelazo?
• Jak objawia się niedobór żelaza?
• Jak objawia się nadmiar żelaza?

Jakie funkcje pełni żelazo w organizmie?

Żelazo należy do jednego z bardziej istotnych składników mineralnych, które odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu. Sami jednak nie potrafimy go produkować, co za tym idzie, konieczne jest przyjmowanie go wraz z pokarmem. Jest ono wchłaniane, a następnie zaczyna krążyć po ciele, transportowane aż do szpiku kostnego, śledziony oraz wątroby. Odgrywa on także istotną rolę w produkcji hemoglobiny – w przypadku gdy na przykład dochodzi do utraty krwi, żelazo jest zaczerpywane z tych narządów i wykorzystywane.

Zdecydowana większość tego pierwiastka występuje właśnie w hemoglobinie, ale można je znaleźć także w białku mioglobiny, który występuje w mięśniach. Dzięki niemu możliwe jest pobieranie i transport tlenu. Żelazo ma wpływ także na metabolizm cholesterolu oraz wspomaga system odpornościowy.

Jakie są normy dla żelaza?

Jako że nasz organizm nie jest w stanie produkować żelaza, musimy go dostarczać wraz z jedzeniem, aby tym samym zachować odpowiednią jego wysokość w ciele. Normy dawkowania będą inne w zależności od wieku oraz płci. W przypadku dorosłych mężczyzn jest to 10 mg, w przypadku kobiet do 50 roku życia 18 mg, a powyżej tego wieku 10 mg. U młodzieży od 13 do 18 lat jest to odpowiednio 12 mg dla chłopców i 15 mg dla dziewcząt. Z kolei kobiety w ciąży potrzebują żelaza jeszcze więcej, ponieważ aż 27 mg na dobę.

Należy jednak pamiętać o jednym – żelazo jest ciężko przyswajalne, nasz organizm wchłania ledwo 10% tego, co zjemy, a reszta jest wydalana, dlatego nie należy przesadzać.

W jakich produktach znajduje się żelazo?

Żelazo musimy dostarczać w naszej diecie i zazwyczaj nie ma z tym problemu, warto jednak wiedzieć, które produkty posiadają go najwięcej. Zdecydowanie królują tu podroby, przede wszystkim wątroba cielęca i wołowa oraz nerki, ale równie dużo mają go też produkty zbożowe, orzechy oraz ziarna. Warto sięgać więc po otręby pszenne, płatki kukurydziane, kaszę jaglaną, kakao, pestki dyni, słonecznik, orzechy pistacjowe czy chleb chrupki.

Żelazo, choć w zdecydowanie mniejszych ilościach można znaleźć także w produktach mlecznych, warzywach i owocach, jak mleku, serze gouda, tylżyckim i topionym edamskim oraz w żółtkach jaj, fasoli, soczewicy, szpinaku, morelach suszonych czy pietruszce.

Jak objawia się niedobór żelaza?

Jeżeli w naszym organizmie zacznie brakować żelaza, najczęściej objawia się to poprzez zawroty głowy i szybsze bicie serca. Należy szybko uzupełnić braki, ponieważ jeżeli stan ten będzie trwał dłużej, może dojść do rozwoju anemii. Może pojawić się też bladość skóry i warg, osłabienie umysłowe, problemy z zapamiętywaniem, osłabienie mięśni i uczucie zmęczenia. Dodatkowo zwiększa się łamliwość kości, włosów i paznokci.

Jak objawia się nadmiar żelaza?

Nadmiar żelaza w organizmie także nie jest dla nas zdrowy, z racji tego, że pierwiastek ten należy do trudnoprzyswajalnych i odkłada się w narządach wewnętrznych. W wyniku jego nagromadzenia mogą pojawić się zaparcia i wzdęcia, marskość wątroby, cukrzyca, kardiopatia, a skóra przybierze nieco ciemniejszy kolor. Może także doprowadzić do zaburzeń hormonalnych, rozwoju osteoporozy oraz depresji.